Werken, wonen, winkelen, onder en boven het spoor

Meervoudig grondgebruik spoorwegemplacement Watergraafsmeer

Het spoorwegemplacement Watergraafsmeer is een tamelijk extensief gebruikte stedelijke locatie vlakbij uitvalswegen, dicht bij een gepland station en dicht bij de binnenstad. Ruland Architecten heeft, in samenwerking met Laszlo Vakar en Paul Witteman van Movares Nederland, een studie gedaan naar het deels meervoudig benutten van dit grote emplacement.

12345

Het emplacement ligt circa zes meter boven maaiveld. Het is mogelijk om aan de noordzijde van het emplacement de opstelsporen op een door kolommen gedragen betonnen plaat over te nemen. Terwijl de flexibiliteit voor de opstelsporen behouden blijft komt de ruimte onder de betonnen plaat vrij voor verdere ontwikkeling. De ligging vlakbij de uitvalswegen, dicht bij een gepland station en tegelijkertijd dicht bij de binnenstad, maakt deze locatie zeer geschikt voor grootschalige winkels zoals een Media Markt, een AH-XL of een bouwmarkt.

Op de plek van het huidige talud kan een langzame verkeersroute voor voetgangers en fietsers langs het spoor aangelegd worden. Vanaf deze promenade zijn de winkels toegankelijk, in relatie met de pleinen tussen de nieuw te ontwikkelen woonblokken aan de noordzijde van het emplacement. Onder de betonnen plaat zijn de winkels eenvoudig bereikbaar vanuit de nieuwe parkeergarages en kunnen ze bevoorraad worden via de ondergrondse ontsluitingsweg.

Boven de sporen is bebouwing van (studenten-) woningen en kantoren voorzien. Deze schermt, in combinatie met een geluidsscherm, de geluidsproductie van het emplacement naar de omgeving af. Hierdoor neemt ook de gebruiksvrijheid voor het emplacement toe. De langsbebouwing heeft aan de emplacementzijde een geluidsreducerende gevel.

Ter plaatse van de toegangen en stijgpunten naar de winkels, parkeergarages en woningen is dwarsbebouwing mogelijk. Gezien de hogere geluidbelasting en het uitzicht, ligt de functie van kantoren hier voor de hand. De tweede vluchtmogelijkheid voor de kantoren wordt gegarandeerd via de ondergrondse bevoorradingszone van de winkels.

In het geschetste idee is zowel voor het spoorwegemplacement Watergraafsmeer, als de stad als geheel en Watergraafsmeer in het bijzonder , veel te winnen.

  • Het emplacement, dat moet voldoen aan de eisen van de wet Milieubeheer, krijgt een grotere vrijheid en flexibiliteit in het gebruik zonder dat de directe omgeving daar direct meer nadeel van ondervindt. Met name de geluidsoverlast van het emplacement wordt op eenvoudige wijze sterk gereduceerd.
  • Er kan een aanzienlijke hoeveelheid extra woningen worden gerealiseerd, in aansluiting op de geplande woningbouwontwikkeling.
  • Er wordt een mogelijkheid gecreëerd voor het vestigen van megastores, inclusief het benodigde parkeren, vlakbij grote uitvalswegen en dicht bij het centrum.
  • Bestaande locaties binnen de stadsgrenzen komen vrij voor ontwikkeling van hoogwaardige bebouwing.

Het concept voor het meervoudig grondgebruik van het spoorwegemplacement Watergraafsmeer vormt daarmee een bijzondere op en een verrijking van huidige de ontwikkeling voor het Science Park te Amsterdam.

LokatieWatergraafsmeer, Amsterdam
Metrage90.305 m2 bvo
Jaar2006
StatusStudie
ArchitectRuland Architecten, Amsterdam
In samenwerking metLászló I. Vákár
Paul W. Witteman
Movares Nederland B.V., Utrecht
AfbeeldingenRuland Architecten, Amsterdam
© Ruland Architecten 2021