Ruland Architecten brengt structuur en eenheid in de verbetering van wachtruimtes op kleine stations met een nieuw ontwikkelde toolbox. Zonder oog te verliezen voor de variëteit aan bouwstijlen en lokale identiteit krijgen vijf stations een frisse impuls.
Van de bijna 400 stations die NS bezit, heeft een flink aantal een klein stationsgebouw met wachtruimte. De variëteit aan ontwerpen en bouwperiodes van deze kleine gebouwen is enorm, evenals het aantal verbouwingen en latere aanpassingen. Veel wachtruimtes zijn in de loop van de tijd uniform en vandalisme bestendig ingericht met grijze tegels en stalen banken, waarmee de oorspronkelijke sfeer en identiteit van deze ruimtes is verdwenen. NS Stations gaat deze ruimtes verbeteren en heeft Ruland Architecten om een plan gevraagd. Aan de hand van een studie naar de verbetering van 5 kleine en zeer verschillende wachtruimtes is de integrale aanpak bepaald.
Om zowel de unieke individuele ontwerpen tot hun recht te laten komen als de aanpak structuur en gezamenlijke herkenbaarheid te geven, heeft Ruland Architecten een speciale toolbox ontwikkeld. Hiervoor is per wachtruimte specifiek gekeken naar ingrepen passend bij de betreffende situatie en lokale identiteit. Vervolgens is gezocht naar eenheid en herkenbaarheid bij de ingrepen ter versterking van deze identiteit. Deze ingrepen oftewel ‘tools’ vormen samen de generieke toolbox en zijn onderverdeeld in de hoofdthema’s veiligheid, comfort en beleving.
Het verbeteren van de transparantie en toegankelijkheid zijn twee manieren om de veiligheid te verbeteren. Zo zijn bij station Breda Prinsenbeek verscheidene metselwerk wanden vervangen door glaswanden en hebben de wachtkamers op station Heemstede-Aerdenhout een extra toegangsdeur gekregen. Ook het openen van de plint, door niet-werkende verwarmingen en dichte delen te verwijderen, zijn ingrepen die wachtkamers lichter en transparanter maken om te verblijven.
Meer comfort voor de reiziger wordt bereikt door het verbeteren van akoestiek, ventilatie, zitcomfort en warmte. De omsloten wachtruimtes van Heemstede-Aerdenhout, Putten en Etten-Leur hebben bewegings- en temperatuurgestuurde stralingspanelen gekregen die de reiziger verwarmen wanneer dat wenselijk is. Op station Helmond Brouwhuis, een open station, is de zitrand die veelvuldig wordt gebruikt voorzien van een herkenbare bankzitting.
De meest in het oog springende ingrepen vallen in de laatste categorie in de toolbox: beleving. Grauwe tegels, verrommelde plafonds en oude leidingen en radiatoren worden verwijderd. Natuurlijke lichte kleuren en hernieuwbare of recyclebare afwerkingen geven de ruimtes een frisse en nieuwe uitstraling. Waar mogelijk is strakke verlichting in het plafond geïntegreerd.
Bijzonder in deze aanpak is het gemeentelijk monument station Heemstede-Aerdenhout, waarbij de wachtruimtes zijn hersteld naar oorspronkelijk ontwerp. De typische gresbuizen ‘raampjes’ in de wand zijn gerestaureerd, evenals de nog aanwezige oorspronkelijke vloer. Dankzij het researchwerk van Ruland Architecten zijn ook het oorspronkelijk kleurenpalet en ontwerp van de banken achterhaald en teruggebracht.
Met de nieuwe toolbox van Ruland Architecten heeft NS Stations een eenduidige en herkenbare aanpak voor de optimalisering van wachtruimtes op kleine stations. Naast de verbetering van veiligheid en comfort worden ook de uitstraling en het eigen karakter van de verschillende ruimtes in ere hersteld.
| Lokatie | Breda Prinsenbeek Etten-Leur Heemstede-Aerdenhout Helmond Brouwhuis Putten |
| Jaar | 2018-2021 |
| Status | Uitgevoerd |
| Opdrachtgever | NS Stations, Utrecht |
| Architect | Ruland Architecten, Amsterdam |
| Bouwdirectie | NS Stations, Utrecht |
| Aannemer (Heemstede-Aerdenhout, Breda Prinsenbeek) | Van Wijnen, Deventer |
| Aannemer (Etten-Leur, Helmond Brouwhuis) | Temmink, Deventer |
| Afbeeldingen | Ruland Architecten, Amsterdam |
Ruland Architecten
Modrôme
Koningin Wilhelminaplein 12 B-8
1062 HK Amsterdam
Nederland
+31 (0)20 423 66 89
+31 (0)6 5106 46 37
info@ruland.nl